Maja Grabowska, ekspertka praktycznej dostępności, o Celach Zrównoważonego Rozwoju
Trwa Europejski Miesiąc Różnorodności, który gromadzi osoby działające na rzecz równości. Byliśmy na inauguracji wydarzenia we Wrocławiu, zdjęcia z inauguracji – pod tym wpisem, a szczegółowe informacje – w poście na naszym profilu fb: bit.ly/44MKsWj .
O równości i dostępności dużo rozmawiamy w gronie naszych ekspertów i ekspertek praktycznej dostępności (EPD). Na spotkaniach m.in. analizujemy Cele Zrównoważonego Rozwoju. Tych celów jest 17. Spośród nich Maja Grabowska, jedna z naszych ekspertek, wybrała 3 według niej najważniejsze dla osób z niepełnosprawnościami:
Cel 3. Dobre zdrowie i jakość życia.
Cel 10. Mniej nierówności.
Cel 16. Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje.
Dlaczego właśnie one? Odpowiada Maja.
Dobre zdrowie i jakość życia
Zdrowe społeczeństwo, w którym wszyscy mają równy dostęp do opieki zdrowotnej i systemu wsparcia, jest nie tylko korzystne dla jednostek, ale także dla całego społeczeństwa, przyczyniając się do jego stabilności oraz rozwoju. Zapobieganie oraz wczesne leczenie chorób i dysfunkcji fizycznych czy psychicznych może zmniejszyć koszty związane z opieką zdrowotną, absencją chorobową oraz utratą produktywności. Zdrowe dzieci mogą w pełni rozwijać swoje możliwości – w przyszłości zwiększą ogólną produktywność społeczeństwa. Zdrowi pracownicy są bardziej efektywni w pracy, co przekłada się na większą wydajność i wpływa na ogólny wzrost gospodarczy. Zmniejszenie liczby chorób zakaźnych oraz wykrywanie i leczenie chorób na ich wczesnym etapie, przekłada się na lepsze warunki życia, zwiększenie poczucia bezpieczeństwa, stabilności, wzrost zadowolenia. Lepsze warunki zdrowotne natomiast przekładają się na mniejsze obciążenie systemu ochrony zdrowia.
Osoby ze szczególnymi potrzebami wielokrotnie napotykają bariery w dostępie do usług opieki zdrowotnej ze względu na ograniczenia fizyczne, komunikacyjne czy finansowe. Zazwyczaj są one bardziej podatne na występowanie wtórnych problemów zdrowotnych oraz powikłań (wynikających z niepełnosprawności lub samego procesu leczenia). Wśród osób pracujących w ochronie zdrowia często brak jest świadomości w zakresie pacjentów ze specjalnymi potrzebami, a same placówki opieki zdrowotnej bywają nie w pełni dostępne architektonicznie i komunikacyjnie.
Kolejnym ważnym aspektem jest dostęp do stałej rehabilitacji, terapii, poradnictwa oraz urządzeń wspomagających funkcjonowanie. Osoby ze szczególnymi potrzebami często mają unikalne potrzeby zdrowotne, co może wpływać na ich zdolność do codziennego funkcjonowania, pracy, czy nauki. Izolacja, ciężar wyzwań, poczucie odmienności, braku zrozumienia, wpływają negatywnie nie tylko na zdrowie fizyczne, ale przede wszystkim psychiczne, mocno obniżając jakość życia. Poprawa w tych aspektach zwiększa samodzielność, niezależność, umożliwić pełne uczestnictwo w życiu społecznym i gospodarczym.
Mniej nierówności
Osoby ze specjalnymi potrzebami często doświadczają znaczących nierówności społecznych i ekonomicznych. Wynikają one nie tylko z uprzedzeń, lęku czy dyskryminacji, ale również z barier architektonicznych i komunikacyjnych. Istotne jest stworzenie bardziej świadomego, włączającego społeczeństwa i dążenie do zmniejszenia nierówności poprzez uwzględnianie różnorodność i potrzeb wszystkich jego członków.
Osoby ze specjalnymi potrzebami często mają ograniczony dostęp do usług (np. opieki zdrowotnej, edukacji), możliwości rozwoju zawodowego oraz społecznego. Eliminacja barier, równy dostęp do zasobów i podniesienie świadomości przyczynia się do wzrostu satysfakcji z życia i poprawy jego jakości, wzmacnia więzi społeczne, pomaga budować bardziej tolerancyjne i otwarte społeczeństwo, w którym będą mogły uczestniczyć wszystkie osoby, niezależnie od swoich indywidualnych potrzeb.
Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje
Osoby ze szczególnymi potrzebami niejednokrotnie są bardziej narażone na dyskryminację, zaniedbania, ryzyko wyzysku, a także różne formy przemocy. Silne instytucje zaangażowane na rzecz pokoju i sprawiedliwości mogą zapewnić ochronę prawną i wdrażać mechanizmy zapobiegające takim sytuacjom.
Ze względu na ograniczenia wynikające z niepełnosprawności fizycznej, problemów komunikacyjnych czy zaburzeń poznawczych osoby ze szczególnymi potrzebami często napotykają na bariery w dostępie do wymiaru sprawiedliwości oraz instytucji pomocowo–prawnych. Uniemożliwia im to dochodzenie roszczeń w przypadku naruszeń ich praw.
Pokój oznacza również bezpieczne środowisko dla wszystkich obywateli, społeczność opartą na wzajemnym szacunku oraz współpracy, brak dyskryminacji i barier, dbałość o prawa człowieka. Sprawiedliwość to równy dostęp do zasobów bez względu na indywidualne potrzeby jednostki, sprawiedliwe traktowanie w systemie prawa, walka z dyskryminacją i izolacją społeczną.
Silne instytucje poprzez rozwój inicjatyw i programów mających na celu zapewnienie wsparcia, integrację społeczną, wdrażanie praktyk promujących dostępność, zwiększających szanse uczestnictwa w różnych aspektach życia społecznego przekładają się na lepsze warunki życia dla wszystkich obywateli.
Fundacja Imago wspiera Cele Zrównoważonego Rozwoju.
